Bebeğin aşıları
Aşılanmanın önemi: buşaşıcı hastalıkları önlemek amacıyla hastalık ortaya çıkmadan yapılan aşılar dünyadaki pek çok bulaşıcı hastalığı ve ölümleri büyük ölçüde önlemiş olan önemli tıbbi buluşlardandır. Bulaşıcı hastalığa yol açan mikroplar öldürülerek, canlılıkları azaltılarak ya da tipleri değiştirilerek aşı hazırlanır ve bunlar insana uygulanınca çocuk o hastalığı geçirmeden hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olur. hastalığı önlemek tedavi etmekten hem çok daha kolay, hem de çok daha güvenlidir. Aşıları zamanında yaptırmanın ise ayrı bir önemi vardır.
Aşılar hakkında genel bilgiler: aşılama zamanı geldiğinde çocuk orta veya ağır derecede hasta ise aşılama ertelenir. Yapılacak aşıya karşı çocuğun alerjik reaksiyonu biliniyorsa aşılama yapılmaz. Gebelikte ve bağışıklık sisteminin bozulduğu hastalıklarda canlı virüs hastalıkları yapılmaz. Bunların dışındaki nedenler aşı yapılmasına engel olmaz.
Ülkemizde bebeklik döneminde yapılan aşılar:
Verem (BCG): Bebeğe ilk ay içinde verem aşısı yapılmalıdır. İkinci ya da üçüncü ayda yapılan verem aşısı daha fazla bağışıklık kazandırmaktaysa da veremin yaygın olduğu ülkemizde veremin yaygın olduğu ülkemizde bu kadar beklemek göze alınamaz. Verem aşısı yapıldıktan sonra üç gün banyo yapılmamalıdır. Verem aşısı ilk yapıldığında aşı yerinde hiçbir reaksiyon görülmez, ancak altı-sekiz hafta sonra aşı yerinde ufak bir kızarıklık ve sivilce benzeri bir şişlik saptanır. Daha sonra bu kaybolarak yerinde ufak bir iz bırakır. Yeni doğan döneminden sonra okula girişten önce ve daha sonra beş yıl arayla yirmi yaşına dek aşılama tekrarlamalıdır.
Karma Aşı (Difteri-Tetanoz-Boğmaca): Difteri, tetanoz ve boğmaca etkenlerinin öldürülerek çocuğa verilmesi esasına dayanır. 2., 4., 8., 18. ayda, 4 yaşta kas içine yapılır. Bundan sonra karma aşıdan boğmaca çıkarılır. 10 yaşında difteri tetanoz olarak yapılır. 10 yaşından sonra yapılacaksa erişkin tipi difteri aşısı yapılmalıdır. Her on yılda bir tetanoz aşısı tekrar edilmelidir.
Çocuk felci (Polio): Karma aşılarla aynı zamanda, ama ağızdan damla şeklinde kullanılır. Canlı aşıdır.
Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak aşıları: Ülkemizde kızamık hâlâ büyük sorunlara yol açmakta, ölümlere sebep olmaktadır. Kızamığın fazla görüldüğü yerlerde 9. ayda kızamık aşısı yapılır, 15. ayda tekrar edilir. 15. aydaki tekrarda sadece kızamık olarak değil, kızamık, kızamıkçık, kabakulak kombini şeklinde tekrarı uygundur. Kızamıkçık, özellikle gebe kadınlar tarafından ilk üç ayda geçirildiğinde bebeğe ağır hasarlara yol açan bir hastalıktır. Bu nedenle bir toplumda çocuk doğurma yaşına gelmiş her genç kızın aşılandığından emin olunmalıdır. 11, 12 yaşında kızamıkçık ve kabakulak aşılarının tekrarı gerekir.
Hepatit B (Sarılık): Sarılık etkenine mikroplar pek çok çeşittir. Ancak bunlardan hepatit B virüsü ilerde siroza ve karaciğer yetersizliğine yol açabilen bir mikrop olduğu için buna karşı aşı yapılması önemlidir. Hepatit B aşısı, bebek doğduğunda, 0. ayda, 1. ayda ve 6. ayda yapılır. Eğer anne hepatit B taşıyıcısı ise bebeğe aşıyla birlikte hepatit B�ye spesifik immunoglobülin verilmelidir. Bundan sonra 1. ayda ve 2. ayda aşı tekrarlanır ve bir yıl sonra aşı, bir sonra da tekrarlanması gerekir.
Hemofilus ınfluenza (B aşısı): menenjit aşısı olarak bilinen bu aşı özellikle 3 ay - 5 yaş arası çocuklarda ağır menenjit, boğaz, burun, göz, kulak enfeksiyonu yapan hemofilus ınfluenza bakterisine karşı bağışıklık sağlar. Karma ve çocuk felci aşısıyla birlikte 2., 4. ve 6. aylarda yapılabilir. 18. ayda tekrar edilir. İlk bir yılda yapılmamış çocuklara 12. aydan sonra tek doz olarak yapılır. 6 aydan sonra yapıldığında bir yaşına dek iki doz ve ikinci dozdan bir yıl sonra tekrar edilir.
Grip aşısı: Her yıl grip salgını yapabilecek başlıca mikroplar saptanır ve o yılın eylül ayına hazır olacak şekilde grip aşısı üretilir. Özellikle anaokuluna devam edenlere, kalp hastalığı olanlara, sık akciğer enfeksiyonu geçirenlere, astım hastalarına yapılması gereklidir. Diğer çocuklar için doktor ve aile ortak karar verebilir. Koruma yüzdesi düşüktür.
Günümüzde çiçek aşısı yapılmamaktadır. Ancak suçiçeği aşısı son yıllarda 15. ayında bebeğe uygulanmaktadır. Ayrıca şu andaki aşı takviminde karma ve çocuk felci aşıları 2., 3., 4. aylarda yapılmaktadır. Tercihe göre, yukarıda belirttiğimiz şekilde bu aylar içinde yapılabilir.
Aşılanma sonrasında ateş, aşı yerinde kızarıklık görülebilir. Bunlar görüldüğü takdirde parasetamol grubu ilaçlar verilmesi uygun görülür. Bu aşılar çocuğun sağlık durumuna, aşılara başlama yaşına ve mevsim koşullarına göre bazı değişiklikler yapılabilir.
Aşılanmanın önemi: buşaşıcı hastalıkları önlemek amacıyla hastalık ortaya çıkmadan yapılan aşılar dünyadaki pek çok bulaşıcı hastalığı ve ölümleri büyük ölçüde önlemiş olan önemli tıbbi buluşlardandır. Bulaşıcı hastalığa yol açan mikroplar öldürülerek, canlılıkları azaltılarak ya da tipleri değiştirilerek aşı hazırlanır ve bunlar insana uygulanınca çocuk o hastalığı geçirmeden hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olur. hastalığı önlemek tedavi etmekten hem çok daha kolay, hem de çok daha güvenlidir. Aşıları zamanında yaptırmanın ise ayrı bir önemi vardır.
Aşılar hakkında genel bilgiler: aşılama zamanı geldiğinde çocuk orta veya ağır derecede hasta ise aşılama ertelenir. Yapılacak aşıya karşı çocuğun alerjik reaksiyonu biliniyorsa aşılama yapılmaz. Gebelikte ve bağışıklık sisteminin bozulduğu hastalıklarda canlı virüs hastalıkları yapılmaz. Bunların dışındaki nedenler aşı yapılmasına engel olmaz.
Ülkemizde bebeklik döneminde yapılan aşılar:
Verem (BCG): Bebeğe ilk ay içinde verem aşısı yapılmalıdır. İkinci ya da üçüncü ayda yapılan verem aşısı daha fazla bağışıklık kazandırmaktaysa da veremin yaygın olduğu ülkemizde veremin yaygın olduğu ülkemizde bu kadar beklemek göze alınamaz. Verem aşısı yapıldıktan sonra üç gün banyo yapılmamalıdır. Verem aşısı ilk yapıldığında aşı yerinde hiçbir reaksiyon görülmez, ancak altı-sekiz hafta sonra aşı yerinde ufak bir kızarıklık ve sivilce benzeri bir şişlik saptanır. Daha sonra bu kaybolarak yerinde ufak bir iz bırakır. Yeni doğan döneminden sonra okula girişten önce ve daha sonra beş yıl arayla yirmi yaşına dek aşılama tekrarlamalıdır.
Karma Aşı (Difteri-Tetanoz-Boğmaca): Difteri, tetanoz ve boğmaca etkenlerinin öldürülerek çocuğa verilmesi esasına dayanır. 2., 4., 8., 18. ayda, 4 yaşta kas içine yapılır. Bundan sonra karma aşıdan boğmaca çıkarılır. 10 yaşında difteri tetanoz olarak yapılır. 10 yaşından sonra yapılacaksa erişkin tipi difteri aşısı yapılmalıdır. Her on yılda bir tetanoz aşısı tekrar edilmelidir.
Çocuk felci (Polio): Karma aşılarla aynı zamanda, ama ağızdan damla şeklinde kullanılır. Canlı aşıdır.
Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak aşıları: Ülkemizde kızamık hâlâ büyük sorunlara yol açmakta, ölümlere sebep olmaktadır. Kızamığın fazla görüldüğü yerlerde 9. ayda kızamık aşısı yapılır, 15. ayda tekrar edilir. 15. aydaki tekrarda sadece kızamık olarak değil, kızamık, kızamıkçık, kabakulak kombini şeklinde tekrarı uygundur. Kızamıkçık, özellikle gebe kadınlar tarafından ilk üç ayda geçirildiğinde bebeğe ağır hasarlara yol açan bir hastalıktır. Bu nedenle bir toplumda çocuk doğurma yaşına gelmiş her genç kızın aşılandığından emin olunmalıdır. 11, 12 yaşında kızamıkçık ve kabakulak aşılarının tekrarı gerekir.
Hepatit B (Sarılık): Sarılık etkenine mikroplar pek çok çeşittir. Ancak bunlardan hepatit B virüsü ilerde siroza ve karaciğer yetersizliğine yol açabilen bir mikrop olduğu için buna karşı aşı yapılması önemlidir. Hepatit B aşısı, bebek doğduğunda, 0. ayda, 1. ayda ve 6. ayda yapılır. Eğer anne hepatit B taşıyıcısı ise bebeğe aşıyla birlikte hepatit B�ye spesifik immunoglobülin verilmelidir. Bundan sonra 1. ayda ve 2. ayda aşı tekrarlanır ve bir yıl sonra aşı, bir sonra da tekrarlanması gerekir.
Hemofilus ınfluenza (B aşısı): menenjit aşısı olarak bilinen bu aşı özellikle 3 ay - 5 yaş arası çocuklarda ağır menenjit, boğaz, burun, göz, kulak enfeksiyonu yapan hemofilus ınfluenza bakterisine karşı bağışıklık sağlar. Karma ve çocuk felci aşısıyla birlikte 2., 4. ve 6. aylarda yapılabilir. 18. ayda tekrar edilir. İlk bir yılda yapılmamış çocuklara 12. aydan sonra tek doz olarak yapılır. 6 aydan sonra yapıldığında bir yaşına dek iki doz ve ikinci dozdan bir yıl sonra tekrar edilir.
Grip aşısı: Her yıl grip salgını yapabilecek başlıca mikroplar saptanır ve o yılın eylül ayına hazır olacak şekilde grip aşısı üretilir. Özellikle anaokuluna devam edenlere, kalp hastalığı olanlara, sık akciğer enfeksiyonu geçirenlere, astım hastalarına yapılması gereklidir. Diğer çocuklar için doktor ve aile ortak karar verebilir. Koruma yüzdesi düşüktür.
Günümüzde çiçek aşısı yapılmamaktadır. Ancak suçiçeği aşısı son yıllarda 15. ayında bebeğe uygulanmaktadır. Ayrıca şu andaki aşı takviminde karma ve çocuk felci aşıları 2., 3., 4. aylarda yapılmaktadır. Tercihe göre, yukarıda belirttiğimiz şekilde bu aylar içinde yapılabilir.
Aşılanma sonrasında ateş, aşı yerinde kızarıklık görülebilir. Bunlar görüldüğü takdirde parasetamol grubu ilaçlar verilmesi uygun görülür. Bu aşılar çocuğun sağlık durumuna, aşılara başlama yaşına ve mevsim koşullarına göre bazı değişiklikler yapılabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder